Heel eerlijk gezegd, ik ben soms een beetje ‘de weg’ kwijt in de voortdurende discussies over duurzaamheid en klimaatakkoorden. Iedereen heeft er een mening over maar in de dagelijkse praktijk hoor ik heel andere dingen dan je van wetenschappers en politici hoort. Met heel veel anderen bezocht ik vorige maand ‘Die Weltleitmesse des Gartenbaus IPM’ in Essen. Daar had ik een boeiend gesprek met een opdrachtgever met een qua duurzaamheid en biologische teelt voorop lopend plantenbedrijf. Afgelopen jaren heeft hij een methode ontwikkeld waarbij de plant op een volledige biologische manier opgekweekt wordt. De markt vraagt naar duurzamer producten zoals biologische planten. Helaas wil de consument wel zo’n product maar meestal mag dat eigenlijk niet extra kosten. Deze teler verdiende dus minder op
zijn biologisch geteelde planten dan op de ‘normaal’ geteelde planten. Dankzij een goede marketingstrategie werd het grosso modo toch een positief verhaal.
Nu staat hij voor een dilemma. Gaat hij de hele productie verduurzamen c.q. biologisch telen of houdt hij het op een (beperkt) deel? Met de kennis van nu weet hij dat de biologische teelt een halve euro per stuk meer kost. En per jaar gaat het om twee miljoen planten. Moet hij nu een miljoen euro meer investeren dan een collega om op de duurzaamheidsmeter een 9 te scoren? Terwijl zijn collega’s goedkoper uit zijn en een 6 of 7 scoren voor een ook uitstekend product? Aan een van zijn afnemers had hij gevraagd of deze meerprijs betaald zou kunnen worden. De reactie van die klant was voor mij een eyeopener. Als in de winkel zo’n biologisch geteelde plant naast een gewone staat, dan is de reactie van het publiek dat de gewone plant (die van de 6 of 7) dus niet goed is….. Die halve euro meerprijs wordt niet zozeer gezien als horend bij een duurzaam product, maar de gewone plant wordt juist gezien als niet of minder goed. Door die twijfel gaat de consument twijfelen en koopt hij (hopelijk) uiteindelijk een andere plant. En het Tuincentrum zet daarom in het winkelschap liever allemaal planten met een 6 of 7 neer, uiteindelijk zijn dat ook gewoon goede planten, dan een mix van de duurzame planten met een 9 naast die met een 6 of 7. Het dilemma wordt zo duidelijk; moet je duurzaamheid koppelen aan economische maatstaven? Of moet je juist de onderkant (de planten met een 6 of 7) gaan upgraden zodat het allemaal 8 en 9 wordt?
Hetzelfde gebeurt in onze sector met plantenhoezen/tray’s. Vanuit de verpakkingsindustrie hoor ik dat er al volop alternatieven zijn, al zijn de verwerking en het apart inzamelen nu nog niet goed geregeld. De prijs van zo’n duurzame hoes (even een fictief bedrag) is misschien zo’n 0,04 cent per hoes meer. Door de enorme aantallen tikt dat natuurlijk wel flink aan. Als kweker en exporteur moet je daarmee wel goed omgaan. De kweker zegt, en heel terecht denk ik, dat als hij deze afbreekbare hoes gebruikt het gewoon doorberekend moet worden. Terecht zegt de exporteur vervolgens en die berekent het ook door aan de klanten. Waarna de kopende partij zoals bloemist en retail maar zelf moet kiezen. En dan is het cirkeltje weer rond. Wil een klant (de consument) dit dan betalen….
Ik ben het met iedereen eens dat wij naar duurzamer producten moeten streven. De jeugd geeft terecht aan dat het om hun toekomst gaat, al blijft het bijzonder dat ze na een dag spijbelstaking massaal de McDonalds bezoeken.
Ik denk dat duurzaamheid altijd gekoppeld moet worden aan economisch belang, aan het verdienmodel dat elke ondernemer moet hebben. In de politiek hoor ik wel eens berichten dat
men ‘erover denkt’ om de diesel en benzine twee zo duur te maken waarna de mensen ‘vanzelf’ elektrisch gaan rijden. Of dat als het gas een kwartje per kuub duurder wordt, dan schakelt iedereen vanzelf over op geothermie of andere alternatieve energiebronnen om de kassen te verwarmen. En een extra vliegtax voor bloemen uit Afrika of Zuid-Amerika makt alternatieven vanzelf interessant. Misschien moeten we op een niet afbreekbare tray of hoes extra heffing gaan rekenen en dat weer beschikbaar stellen voor de zoektocht naar duurzame teelten en productie. Om het nog wat ingewikkelder te maken, stel dat onze buurlanden niet mee doen? Wat voor gevolgen heeft dat voor de BV Nederland ? Volop vragen en dillema’s dus, maar ik ben er in ieder geval van overtuigd dat we wij als sector goed bezig zijn. Kwekers en exporteurs dragen allemaal meer of minder bij aan het beteren duurzamer maken van onze keten. Alleen levert elke nieuwe stap een nieuw dilemma op. Ik hou jullie op de hoogte van de beslissing van de kweker.
